Serbest bölge, ihracatı ve üretimi teşvik eden, ülkeye döviz girişini desteklemek için oluşturulan özel bölgelere verilen bir isimdir. Serbest bölgeler oluşturmak, ülkelerin yabancı yatırımları kendi bölgelerine çekmesinin bir yoludur. Bu bölgeler sayesinde uluslararası ticarette görünürlük artar ve ticari anlamda faaliyetler ve çalışmalar daha geniş alana yayılabilir.
İzlenen amaç, öncelikle, bölgenin kendi içinde dış ticaret politikasının güçlendirilmesidir. Bu hedefle birlikte ülkenin ekonomik düzeyinin yükseltilmesi, işsizlik oranlarının düşürülmesi, döviz çekilmesi ve bölgede yeni endüstriyel ve teknolojik modellerin benimsenmesi amaçlanmaktadır. Serbest bölge kapsamında değerlendirilen limanlar, serbest liman olarak adlandırılır ve serbest bölge ticaretinde merkez görevi görür. Çünkü belirli bir dereceye kadar o bölgenin sınır merkezidir ve tüm organizasyon ve gelişim buradan yönlendirilir.
Serbest Bölge Ticareti Nedir?
Serbest bölge, coğrafi bir alanı temsil eder ve ihracat başta olmak üzere ithalat için daha uygun koşullar oluşturur. Yatırım çeken bu bölgeler, ekonomik faaliyetlerin artması için vergi muafiyetleri sunar. Ülkenin gümrük prosedürlerinden muaf bir bölge olduğu için ticaret yapmaya oldukça elverişlidir. Buraya getirilen mallar özellikle gümrük vergilerinden ve uluslararası yasal düzenlemelerden yüksek derecede muaf tutulur.
Serbest bölge, genel bir tanımdır ve konumuna, çalışma alanına göre üç farklı kategoriye ayrılır:
• Serbest limanlar, gümrüksüz alanları oluşturur ve çoğunlukla fabrikalar ve üretim tesisleri yer alır.
• Serbest dükkanlar ve depolar, tıpkı duty free alanları gibi hava limanları ve limanlarda bulunur. Gümrük vergisinden muaf mallar için depolama hizmeti sunar ve varış noktasına gitmeden elleçlenebilir. Gümrük vergileri ise varış noktasına bağlı olarak uygulanabilir.
• Gümrüksüz satış mağazaları ise perakende ticaretin yapıldığı bölgelerdir. Daha çok tütün ürünleri, parfüm gibi kozmetik ve küçük elektronik ürünleri içerir. Bu lüks tüketim mallarının ağır vergileri olduğu için havaalanlarında özel alanlarda bulunur ve yolculara uygun fiyata sunulur. Duty free adı verilen bu alanlar havaalanlarının bir parçasıdır.
Türkiye'deki Serbest Bölgeler
Türkiye serbest ticaret bölgeleri ihracat konusunda yatırımları teşvik etmek için kurulmuştur. Ancak serbest bölgeden ithalat da mümkündür. Gümrük prosedürleri arasında yer alan yasa ve düzenlemeler bu serbest bölgelerde uygulanmaz ya da kısmen uygulanır. Doğrudan yabancı yatırımı ve teknolojiye kısa sürede erişim amaçlanarak düzenlenen bu bölgeler, uluslararası ticarette büyük avantaj sağlar.
Türkiye'de serbest ticaret bölgeleri yaklaşık 2000 şirkete ev sahipliği yaparken bunun neredeyse 500'ü yabancı sermayelidir. Büyük bir ticaret hacmi sağlayan bu şirketler Türkiye'de bulunan serbest bölge düzenlemelerinin izin verdiği faaliyetlerde ihracat yapabilir. Bu faaliyetler ise üretim, Ar-Ge, yazılım, genel ticaret, ambalajlama, bankacılık, sigortacılık, montaj, depo operasyonları, bakım hizmetleridir. İthal mallar depolanabilir, sergilenebilir, elden geçirilebilir, yeniden paketlenebilir, yeniden etiketlenebilir veya yeni bir ürün olarak yeniden sunulabilir.
Türkiye serbest bölge ticaretinin yapıldığı 21 alana sahiptir. Çoğu AB olmak üzere Orta Doğu pazarı yakınında bulunan bölgeler de mevcuttur. Türkiye'de serbest bölgeler nedir? sorusu ise Mersin Limanı ve Yumurtalık Bölgesi, Ege Denizi, İzmir, Antalya, Denizli, Kayser, Gaziantep, Mardin, İpekyolu, Filyos, Trabzon, Samsun, Rize ve İstanbul sınırları içindeki pek çok bölge olarak yanıtlanabilir.
Serbest Bölgelerin Avantajları Nelerdir?
Serbest ticaret bölgesi, bir grup ülkenin ithalat ve ihracat vergileri gibi karşılıklı ticaret engellerini kaldırmaya karar verdiği bir iş birliği şeklidir. Bu bölgeler, şirketlerin sınır ötesi ticaret yapmalarını daha cazip hale getirir. Ayrıca şirketleri bu ülkelerde yatırım yapmaya teşvik eder.
Serbest ticaret bölgelerinin bir özelliği, üye ülkelerin her birinin bölge dışından gelen mallar için ithalat vergilerini belirleyebilmesidir. Bu nedenle, ortak bir dış tarifenin geçerli olduğu gümrük birliğinden farklıdır. Bununla birlikte sınır kontrolleri ve ek ithalat vergileri gerekli olmaya devam eder. Şirketler genellikle mallarını en düşük ithalat vergilerine sahip ülkelere ithal etmeyi seçer. Ancak ek ithalat vergileri ile eşitsiz rekabetin önüne geçilebilir.
Serbest bölgelerin ve bu alanda yapılan ticaretin avantajları ise şöyle sıralanabilir:
• Bölgede faaliyet gösteren işletmeler için vergi indirimi veya belirli bir süre için kamu vergilerinden tam muafiyet sağlar.
• Deniz, hava ve kara limanları yoluyla malların taşınması ve hareketliliğinin bağlanmasına izin veren yüksek düzeyde bir altyapı oluşturur.
• Ürünlerin saklanması ve muhafazasını kolaylaştırır.
• Stratejik coğrafi noktalar oluşturur. Dünya coğrafyasının kilit noktalarında bir serbest bölgenin kurulması, daha fazla sayıda ekonomik faaliyeti artırır.
• İthalat ve ihracatın önündeki diğer engellerin azaltılması serbest bölge avantajlarından en önemlisidir. Örneğin, gümrük vergilerinin düşürülmesiyle malların taşınması kolaylaşır.
Uluslararası ticarette önemli bir paya sahip olmak ve serbest bölgelerin tüm avantajlarından yararlanmak isterseniz serbest bölge ticareti ile ilgilenebilir, Sertrans Logistics'in ihtiyaca uygun çözümlerinden faydalanabilirsiniz.
Portal Girişi 
Teklif Alın 